Dlaczego warto stworzyć ogród przyjazny ptakom?
Posiadanie ogrodu, który jest przyjazny ptakom, to nie tylko piękny widok i przyjemny śpiew o poranku, ale także istotny wkład w ochronę bioróżnorodności. Ptaki odgrywają kluczową rolę w ekosystemie, pomagając w naturalnej kontroli szkodników, takich jak owady czy gryzonie, a także w rozsiewaniu nasion roślin. Tworząc dla nich odpowiednie warunki, zapewniamy im pokarm przez cały rok oraz bezpieczne schronienie przed drapieżnikami i niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi. Taki ogród staje się żywym, dynamicznym miejscem, które przyciąga nie tylko ptaki, ale także inne pożyteczne owady, tworząc harmonijną całość.
Rośliny zapewniające pokarm – nasiona i owoce
Podstawą ogrodu przyjaznego ptakom jest zapewnienie im nieprzerwanego dostępu do pożywienia. Wiele rodzimych gatunków roślin obficie owocuje lub wytwarza nasiona, które stanowią cenne źródło energii dla ptaków, szczególnie w okresie jesienno-zimowym.
Krzewy i drzewa owocowe
- Jarzębina (Sorbus aucuparia): Jej jaskrawoczerwone owoce są uwielbiane przez wiele gatunków ptaków, w tym jemiołuszki, kwiczoły i drozdy. Stanowią one doskonałe zimowe źródło pożywienia.
- Głóg (Crataegus): Zarówno gatunki jednoszyjkowe, jak i dwuszyjkowe, oferują bogactwo drobnych, czerwonych lub czarnych owoców, które są chętnie spożywane przez ptaki.
- Bez czarny (Sambucus nigra): Jego ciemnofioletowe owoce przyciągają szereg gatunków ptaków, które chętnie zjadają ich miąższ.
- Czeremcha (Prunus padus): Czarne, cierpkie owoce czeremchy są doskonałym pokarmem dla mniejszych ptaków śpiewających.
- Róża dzika (Rosa canina): Jej różowe owoce (biodra) są bogate w witaminę c i stanowią ważne źródło pożywienia dla ptaków zimą.
Rośliny ziarnoodporne
- Słonecznik zwyczajny (Helianthus annuus): Kwitnące latem słoneczniki dostarczają ptakom obfitości ziarna, które jest kaloryczne i łatwo dostępne. Pozostawienie zaschniętych łodyg z kwiatostanami na zimę jest bardzo korzystne.
- Chaber bławatnik (Centaurea cyanus): Jego nasiona są chętnie spożywane przez drobne ptaki.
- Mak polny (Papaver rhoeas): Małe nasiona maku również stanowią cenne uzupełnienie diety ptaków.
- Proso (Panicum): Uprawiane jako roślina ozdobna lub jako część mieszanek kwietnych, proso dostarcza drobnych ziarenek.
Rośliny zapewniające schronienie i miejsca lęgowe
Oprócz pokarmu, ptaki potrzebują bezpiecznych miejsc do odpoczynku, budowy gniazd i wychowu młodych. Gęste krzewy i wysokie trawy tworzą idealne warunki do realizacji tych potrzeb.
Krzewy liściaste i iglaste
- Świerk pospolity (Picea abies), sosna zwyczajna (Pinus sylvestris): Drzewa iglaste, zwłaszcza te o gęstych gałęziach, stanowią doskonałe schronienie przed deszczem, wiatrem i śniegiem, a także przed drapieżnikami. Są też popularnymi miejscami do budowy gniazd.
- Leszczyna pospolita (Corylus avellana): Gęste zarośla leszczyny oferują wiele zakamarków do budowy gniazd oraz ochronę dla młodych.
- Ligustr pospolity (Ligustrum vulgare): Tworzy gęste żywopłoty, które są doskonałym miejscem lęgowym i schronieniem dla wielu gatunków ptaków.
- Irga (Cotoneaster): Wiele gatunków irgi tworzy gęste, trudnodostępne dla drapieżników krzewy, idealne do budowy gniazd.
Byliny i trawy ozdobne
- Trawy ozdobne (np. miskant, trzcinnik, proso): Pozostawione na zimę suche łodygi i pióropusze traw tworzą naturalne kryjówki i miejsca do żerowania dla owadów, które z kolei stanowią pokarm dla ptaków. Zapewniają również schronienie przed wiatrem.
- Jeżówka purpurowa (Echinacea purpurea): Jej zaschnięte kwiatostany z nasionami są chętnie odwiedzane przez ptaki zimą.
Tworzenie przyjaznego środowiska – dodatkowe wskazówki
Aby ogród był naprawdę przyjazny ptakom, warto pamiętać o kilku dodatkowych elementach:
- Dostęp do wody: Poidełko lub mały stawik to nie tylko miejsce do picia, ale także do kąpieli, która jest niezbędna dla higieny ptaków.
- Unikanie pestycydów: Stosowanie środków chemicznych w ogrodzie jest szkodliwe dla ptaków, eliminując ich naturalne źródła pożywienia (owady) i zatruwając je.
- Pozostawianie suchych liści i gałęzi: Zbieranie wszystkiego do zera pozbawia ptaki miejsc do żerowania i schronienia. Pozostawienie części naturalnego „nieładu” jest bardzo korzystne.
- Budki lęgowe i domki dla owadów: Choć nie są to rośliny, stanowią one cenne uzupełnienie ogrodu, oferując ptakom i owadom dodatkowe miejsca do życia.
Tworząc ogród z myślą o ptakach, nie tylko dbamy o przyrodę, ale także wzbogacamy swoje otoczenie o życie i piękno. Sadzenie odpowiednich roślin to klucz do stworzenia takiego azylu.
